Een kleine geschiedenis van mijnbouwonderzoek in Groningen, Friesland en Drenthe


In de 1e eeuw n.Chr. publiceerde de Romeinse schrijver Plinius de Oudere de eerste encyclopedie. Hij beschreef daarin als eerste de terpen en de wierden in het noorden van ons land. Over de bewoners van deze kunstmatige heuvels schreef hij het volgende:

We hebben besproken dat er in ieder geval in het oosten verschillende volkeren langs de kust van de Oceaan wonen die het zonder bomen of struiken moeten stellen, maar ook in het noorden hebben wij zulke volkeren gezien, te weten de Chauken, die men onderverdeelt in de Grote en Kleine Chauken.

Twee maal per etmaal komt de Oceaan daar met geweldige watermassa’s over een onmetelijke afstand opzetten en bedekt eeuwig door de natuur omstreden gebied waarvan het onduidelijk is of het bij het vasteland hoort of deel uitmaakt van de zee. Daar bewoont dat arme volk hoge terpen of dammen die ze eigenhandig hebben opgeworpen tot de hoogste waterstand die ze hebben meegemaakt. Met hun hutten die ze erop hebben gebouwd lijken ze wel zeelieden wanneer water het omringende land bedekt maar schipbreukelingen wanneer het water zich heeft teruggetrokken, en ze jagen rondom hun hutten op vissen die met de zee mee vluchten.

Ze kunnen geen vee houden en zich zoals naburige volken met melk voeden en omdat er in de wijde omtrek geen stuikgewas groeit is het ze ten enenmale onmogelijk met wilde dieren te vechten. Van riet en moerasbies vlechten ze touw om visnetten van te knopen. Met de hand verzamelen ze slijk dat ze meer door de wind dan door de zon laten drogen en met deze turf verwarmen ze hun voedsel en hun door de noordenwind verkleumde lichamen. Ze drinken uitsluitend regenwater, dat ze in kuilen bij de ingang van hun huis bewaren. En deze volkeren spreken van slavernij als ze vandaag de dag door het Romeinse volk overwonnen worden! Zo gaat het inderdaad: het lot laat veel mensen in leven om ze te straffen’.

-Plinius de Oudere Naturalis historia


Literatuur alfabetisch:

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Rapporten alfabetisch:

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z